Wczesne objawy zakłóceń procesu nabywania systemu językowego
Article Sidebar
Main Article Content
Abstrakt
The article discusses the prodromal signs of language system acquisition disorders, allowing to start early stimulation of infants. The results of the diagnosis of developmental disorders of a group of infants (n=7) from 2 to 6 months of age are presented to which effective auditory and visual stimulation was applied, are presented. The speech development of two neurotypical children stimulated prenatally by the auditory program applied to the infants is presented. These children received the same stimulation in infancy as the children in the experimental group, in order to test its effectiveness. The dynamic speech development of these children made it possible for them to learn to read early using the simultaneous‑sequential method before starting preschool education. The ability to read had a positive impact on intellectual development.
Downloads
Article Details
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor, zgłaszając tekst do redakcji czasopisma „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica”, zaświadcza, iż jest on rezultatem wyłącznie jego własnej twórczości, że treść artykułu nie była dotychczas publikowana oraz że utwór nie narusza w żadnym stopniu praw autorskich ani praw pokrewnych innych osób, jak również innych praw osób trzecich, a także, że niczyje prawa do utworu (lub jego jakiejkolwiek części) nie zostały pominięte. Po podpisaniu umowy prawa majątkowe do opublikowanych materiałów zostają przeniesione na Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie.
Rocznik „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica” to czasopismo o otwartym dostępie, a cała jego zawartość jest udostępniana bezpłatnie dla użytkowników i instytucji na zasadach licencji Creative Commons CC-BY-NC-ND 4.0 (uznanie autorstwa, użycie niekomercyjne, bez utworów zależnych). Na podstawie tej licencji autorzy zgadzają się, że ich prace mogą być zgodnie z prawem ponownie wykorzystywane do jakichkolwiek celów, za wyjątkiem celów komercyjnych, bez konieczności uzyskania uprzedniej zgody ze strony autora lub wydawcy. Każdy może prace te czytać, pobierać, kopiować, drukować, rozpowszechniać oraz przetwarzać, pod warunkiem poprawnego oznaczenia autorstwa oraz oryginalnego miejsca publikacji. Publikowanych tekstów nie można wykorzystywać do tworzenia utworów zależnych (np. do tłumaczenia ich i publikowania w innym języku bez zgody wydawcy). Jest to zgodne z definicją otwartego dostępu BOAI (Budapest Open Access Initiative) „Studia Linguistica”nie pobiera opłat za składanie artykułów ani ich przetwarzanie.
Autor, przesyłając artykuł do redakcji „Studia Linguistica”, bezwględnie zgadza się z poniższymi punktami:
-
Oświadczam, że jestem Autorem lub Współautorem nadesłanego tekstu. Przesłany tekst nie był nigdzie publikowany, jest całkowicie oryginalny i nie narusza w żadnym stopniu praw autorskich ani praw pokrewnych innych osób, jak również innych praw osób trzecich, a także, że niczyje prawa do utwory nie zostały pominięte.
-
Oświadczam, że nadesłany tekst nie został złożony do recenzji lub/i publikacji w innym czasopiśmie.
-
Przyjmuję do wiadomości, że Autor ponosi pełną odpowiedzialność za każdy przypadek plagiatu, niezależnie od tego, czy został on wykryty podczas procesu recenzji, czy po publikacji w „Studia Linguistica”.
-
Oświadczam, że ponoszę pełną odpowiedzialność finansową i prawną za wszelkie roszczenia związane z utworem.
-
Potwierdzam uznanie wszystkich źródeł danych wykorzystanych i cytowanych w badaniach.
-
Potwierdzam, że artykuł został wykonany z należytą starannością zgodnie ze standardami edytorskimi „Studia Linguistica”.
Bibliografia
Allen J.S., 2011, Życie mózgu. Ewolucja człowieka i umysłu, tłum. K. Dzięcioł, Warszawa.
Google Scholar
Bergelson E., Swingley D., 2012, At 6–9 months, human infants know the meaningsof many common noun, „Psychological And Cognitive Science” 109 (9), s. 3253–3258, DOI: https://doi.org/10.1073/pnas.1113380109.
Google Scholar
Cieszyńska‑Rożek J., 2013, Metoda Krakowska wobec zaburzeń rozwoju dzieci. Z perspektywy fenomenologii, neurobiologii i językoznawstwa, Kraków.
Google Scholar
Cieszyńska‑Rożek J., 2021, Speech development in polish children abroad – normative phenomena or developmental disorders?, [w:] „Nowa Logopedia” 10: Neurocognitive Dimensions of Speech Therapy, red. H. Pawłowska‑Jaroń, A. Siudak, Kraków, s. 13–26.
Google Scholar
Cieszyńska‑Rożek J., 2022a, Neurośrodowiskowe przyczyny opóźnionego rozwoju mowy w wieku niemowlęcym, „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” 29 (49), nr 1, s. 176–196.
Google Scholar
Cieszyńska‑Rożek J., 2022b, Neurobiologiczne podstawy rozwoju poznawczego. Język, Kraków.
Google Scholar
Cieszyńska‑Rożek J., 2023, Symultaniczno‑Sekwencyjna Nauka Czytania. 20 lat później, Kraków.
Google Scholar
Cieszyńska‑Rożek J., Korendo M., 2021a, Bilingual children with Asperger syndrome diagnostic difficulties, [w:] „Nowa Logopedia” 10: Neurocognitive Dimensions of Speech Therapy, red. H. Pawłowska‑Jaroń, A. Siudak, Kraków, s. 27–42.
Google Scholar
Cieszyńska‑Rożek J., Korendo M., 2021b, Dymensjonalna diagnoza rozwoju dziecka, Kraków. Dehaene S., 2023, Świadomość i mózg. Odczytywanie kodu naszych myśli, tłum. D. Rossowski, Kraków.
Google Scholar
Eliot L., 2010, Co tam się dzieje? Jak rozwija się mózg i umysł w pierwszych pięciu latach życia, tłum. A. Jankowski, Poznań.
Google Scholar
Everett D.L., 2019, Jak powstał język. Historia największego wynalazku ludzkości, tłum. A. Tuz, Warszawa.
Google Scholar
Ferjan‑Ramirez N., Kuhl P.K., 2017, The brain science of bilingualism, „Young Children” 72, s. 38–44.
Google Scholar
Ferjan‑Ramirez N., Ramirez R.R., Clarke M., Taulu S., Kuhl, P.K., 2017, Speech discrimination in 11-month‑old bilingual and monolingual infants: a magnetoencephalography study, „Developmental Science” 20(1), DOI: https://doi.org/10.1111/desc.12427.
Google Scholar
Haman E., 2017, Wczesny rozwój leksykalny: środowiskowy kontekst i poznawcze konsekwencje, [w:] Język i komunikacja – perspektywa lingwistyczna i logopedyczna, red. M. Kurowska, J. Zawadka, Warszawa, s. 28–44.
Google Scholar
Johnson M., de Haan M., 2018, Neurokognitywistyka rozwoju. Wprowadzenie, tłum. A. Niedźwiecka, Gdańsk.
Google Scholar
Kandel E.R., 2020, Zaburzony umysł. Co nietypowe mózgi mówią o nas samych, tłum. D. Rossowski, Kraków.
Google Scholar
Kuhl P.K., 2010, Brain Mechanisms in Early Language Acquisition, „Neuron Review” 67, s. 713–727.
Google Scholar
Leffel K., Suskind D., 2013, Parent‑directed approaches to enrich the early language environments of childern living in poverty, „Seminars in Speech and Language” 34(4), s. 267–278.
Google Scholar
Milewski S., 2004, Mowa dorosłych kierowana do niemowląt (studium fonostatyczno‑fonologiczne), Gdańsk.
Google Scholar
Milewski S., 2017, Mowa kierowana do małych dzieci – charakterystyka leksykalna, [w:] Język i komunikacja – perspektywa lingwistyczna i logopedyczna, red. M. Kurowska, J. Zawadka, Warszawa, s. 45–63.
Google Scholar
Nisbett R.E., 2010, Inteligencja. Sposoby oddziaływania na IQ, Sopot.
Google Scholar
Ramirez N.F., Lytle S.R., Kuhl P., 2020, Parent coaching increases conversational turns and advances infant language development, „Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America” 117(7), s. 3484–3491, DOI: https://doi.org/10.1073/pnas.1921653117.
Google Scholar
Ramírez‑Esparza N., García‑Sierra A., Kuhl P.K., 2017, Look Who's Talking NOW! Parentese Speech, Social Context, and Language Development Across Time, „Frontiers in Psychology” 8, s. 1–12, DOI: https://doi.org/10.3389/fpsyg.2017.01008.
Google Scholar
Romeo R.R., Segaran J., Leonard J.A., Robinson S.T., West M.R., Mackey A.P., Yendiki A., Rowe M.L., Gabrieli J.D.E., 2018, Language Exposure Relates to Structural Neural Connectivity in Childhood, „Journal of Neuroscience” 38(36), s. 7870–7877, DOI: https://doi.org/10.1523/JNEUROSCI.0484-18.2018.
Google Scholar
Rybakowski F. i in., 2014, Zaburzenia ze spektrum autyzmu – epidemiologia, objawy, współzachorowalność i rozpoznawanie, „Psychiatria Polska” 48(4), s. 653–66.
Google Scholar
Suskind D., Suskind B., Lewinter‑Suskind L., 2015, Thirty Million Words. Building a Child’s Brain, New York.
Google Scholar
Tomalski P., Dopierała A., 2018, Rozwój funkcjonalny mózgu na przykładzie korowych mechanizmów percepcji twarzy i mowy niemowląt, „Polskie Forum Psychologiczne” XXIII, nr 1, s. 64–77.
Google Scholar
Tomasello M., 2003, Czy małe dzieci posiadają składniową kompetencję osób dorosłych?, tłum. W. Kubiński, [w:] Akwizycja języka w świetle językoznawstwa kognitywnego, red. E. Dąbrowska, W. Kubiński, Kraków, s. 144–222.
Google Scholar
Wysocka J., Golec K., Pluta A., 2020, Zastosowanie techniki fNIRS w badaniach mechanizmów neuronalnych poznania społecznego. Przegląd najważniejszych badań, „Polskie Forum Psychologiczne” XXV 1, s. 21–39.
Google Scholar