Regionalne odmienności fonetyczne w świadomości językowej użytkowników Internetu

Renata Kucharzyk

doi:10.24917/20831765.18.16

PDF

Opublikowane: gru 30, 2023

DOI: https://doi.org/10.24917/20831765.18.16

Słowa kluczowe:

świadomość językowa, regionalizmy fonetyczne, wymowa gwarowa, Internet

Renata Kucharzyk

Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków, Polska

https://orcid.org/0000-0003-3197-0336

Abstrakt

The article attempts to show what place phonetic phenomena occupy in the linguistic awareness of Poles. One aspect of the issue is analysed, namely how people without linguistic education treat regional pronunciation peculiarities. It is shown which phonetic phenomena are present in the linguistic awareness of non ‑philologists (e.g. intonation, accent, rate of speech, numerous features of dialectal pronunciation, hypercorrect realisations), how internauts write about phonetic regionalisms and dialectisms and how they evaluate these phenomena. The analysis makes use of the metalinguistic comments of Internet users published in various forums and blogs.

Downloads

Download data is not yet available.

Jak cytować

Kucharzyk, R. (2023) „Regionalne odmienności fonetyczne w świadomości językowej użytkowników Internetu”, ANNALES UNIVERSITATIS PAEDAGOGICAE CRACOVIENSIS. STUDIA LINGUISTICA, (18), s. 205–220. doi: 10.24917/20831765.18.16.

Numer

Nr 18 (2023)

Dział

Artykuły naukowe

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Autor, zgłaszając tekst do redakcji czasopisma „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica”, zaświadcza, iż jest on rezultatem wyłącznie jego własnej twórczości, że treść artykułu nie była dotychczas publikowana oraz że utwór nie narusza w żadnym stopniu praw autorskich ani praw pokrewnych innych osób, jak również innych praw osób trzecich, a także, że niczyje prawa do utworu (lub jego jakiejkolwiek części) nie zostały pominięte. Po podpisaniu umowy prawa majątkowe do opublikowanych materiałów zostają przeniesione na Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie.

Rocznik „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica” to czasopismo o otwartym dostępie, a cała jego zawartość jest udostępniana bezpłatnie dla użytkowników i instytucji na zasadach licencji Creative Commons CC-BY-NC-ND 4.0 (uznanie autorstwa, użycie niekomercyjne, bez utworów zależnych). Na podstawie tej licencji autorzy zgadzają się, że ich prace mogą być zgodnie z prawem ponownie wykorzystywane do jakichkolwiek celów, za wyjątkiem celów komercyjnych, bez konieczności uzyskania uprzedniej zgody ze strony autora lub wydawcy. Każdy może prace te czytać, pobierać, kopiować, drukować, rozpowszechniać oraz przetwarzać, pod warunkiem poprawnego oznaczenia autorstwa oraz oryginalnego miejsca publikacji. Publikowanych tekstów nie można wykorzystywać do tworzenia utworów zależnych (np. do tłumaczenia ich i publikowania w innym języku bez zgody wydawcy). Jest to zgodne z definicją otwartego dostępu BOAI (Budapest Open Access Initiative) „Studia Linguistica”nie pobiera opłat za składanie artykułów ani ich przetwarzanie.

Autor, przesyłając artykuł do redakcji „Studia Linguistica”, bezwględnie zgadza się z poniższymi punktami:

Oświadczam, że jestem Autorem lub Współautorem nadesłanego tekstu. Przesłany tekst nie był nigdzie publikowany, jest całkowicie oryginalny i nie narusza w żadnym stopniu praw autorskich ani praw pokrewnych innych osób, jak również innych praw osób trzecich, a także, że niczyje prawa do utwory nie zostały pominięte.

Oświadczam, że nadesłany tekst nie został złożony do recenzji lub/i publikacji w innym czasopiśmie.

Przyjmuję do wiadomości, że Autor ponosi pełną odpowiedzialność za każdy przypadek plagiatu, niezależnie od tego, czy został on wykryty podczas procesu recenzji, czy po publikacji w „Studia Linguistica”.

Oświadczam, że ponoszę pełną odpowiedzialność finansową i prawną za wszelkie roszczenia związane z utworem.

Potwierdzam uznanie wszystkich źródeł danych wykorzystanych i cytowanych w badaniach.

Potwierdzam, że artykuł został wykonany z należytą starannością zgodnie ze standardami edytorskimi „Studia Linguistica”.

Bibliografia

Bartol ‑Jarosińska D., 1986, Świadomość językowa robotników warszawskich. Studium leksykalno ‑semantyczne, Warszawa.
Google Scholar

Cygan S., 2011, Przejawy świadomości językowej mieszkańców wsi końca XX wieku na przykładzie Lasocina na Kielecczyźnie, Kielce.
Google Scholar

Czarnecka K., 2000, Uczniowska odmiana współczesnej polszczyzny w świadomości jej użytkowników, Poznań.
Google Scholar

Dunaj B., 2006, Zasady poprawnej wymowy polskiej, „Język Polski” 86, s. 161–172.
Google Scholar

Kucharzyk R., 2019, Gwara – tradycja czy obciach? Spojrzenie młodych kobiet (na materiale z forów internetowych), „Poradnik Językowy”, z. 1, s. 7–19.
Google Scholar

Kurek H., 2008, Regionalizmy fonetyczne w polszczyźnie mówionej inteligencji krakowskiej, [w:] Leges sapere: studia i prace dedykowane Profesorowi Januszowi Sondlowi w pięćdziesiątą rocznicę pracy naukowej, red. W. Uruszczak, P. Święcicka ‑Wystrychowska, A. Kremer, Kraków, s. 221–230.
Google Scholar

Lustanski J., 2021, Jak można badać potoczną świadomość językową, „Poradnik Językowy”, z. 2, s. 58–75.
Google Scholar

Lustański J., 2021, Wymiary potocznej świadomości językowej i relacje między nimi, „Socjolingwistyka” 35, s. 283–302.
Google Scholar

Maćkowiak K., 2011, U źródeł polskiej świadomości językowej (X–XV wiek), Poznań.
Google Scholar

Maćkowiak K., 2020, Podstawowe problemy teorii świadomości językowej, „Poradnik Językowy”, z. 2, s. 29–45.
Google Scholar

Madelska L., 2005, Słownik wariantywności fonetycznej współczesnej polszczyzny, Kraków.
Google Scholar

Markowski A., 2005, Regionalizmy, [w:] Wielki słownik poprawnej polszczyzny PWN, red. A. Markowski, Warszawa, s. 1657–1658.
Google Scholar

Preston D.R., 1996, Whaddayaknow? The Modes of Folk Linguistic Awareness, „Language Awareness” 5 (1), s. 40–74, https://english.okstate.edu/images/Documents/Preston/Perceptual_Dialectology/Preston_1996.pdf (dostęp 16.02.2022).
Google Scholar

Rocławski B., 1980, Ze studiów nad świadomością fonetyczną Polaków, [w:] Socjolingwistyka 3. Analizy i syntezy, red. W. Lubaś, Warszawa–Kraków–Katowice, s. 161–167.
Google Scholar

Ruszkowski M., 2014, Typy wariantywności w języku polskim, „Respectus Philologicus” 25 (30), s. 53–62.
Google Scholar

Sagan ‑Bielawa M., 2014, Dziedzictwo pozaborowe. Społeczna świadomość językowa Polaków w Drugiej Rzeczypospolitej, Kraków.
Google Scholar

Sokólska U., 2017, O, mowo polska, ty ziele rodzime… Wokół refleksji nad kształtem polszczyzny, Białystok.
Google Scholar

Świerczewska G., 2022, Językoznawstwo naiwne – próba zarysowania teorii nieeksperckiego spojrzenia na język, „Poradnik Językowy”, z. 6, s. 52–66.
Google Scholar

Wilkoń A., 2000, Typologia odmian językowych współczesnej polszczyzny, Katowice.
Google Scholar

Wyderka B., 2001, Odmiany regionalne, [w:] Najnowsze dzieje języków słowiańskich. Język polski, red. S. Gajda, Opole, s. 422–439.
Google Scholar

ŹRÓDŁA INTERNETOWE
Google Scholar

http://wielodzietni.org/discussion/11189/poprawna‑polszczyzna‑czyli‑wielki‑smrod‑u‑niemcow/p6
Google Scholar

http://www.missfashion.pl/forum/t94,3‑gwary‑i‑regionalizmy.htm
Google Scholar

https://bezpukania.wordpress.com/2020/04/22/ty‑kacialo‑mowa‑cie‑zdradza/
Google Scholar

https://f.kafeteria.pl/temat/f1/czy‑to‑jest‑jezyk‑polski‑regionalizm‑czy‑moze‑nieuctwo‑p_5504228
Google Scholar

https://f.kafeteria.pl/temat‑4378081‑gardze‑ludzmi‑ktorzy‑mowia‑cweter‑zamiast‑sweter/
Google Scholar

https://f.kafeteria.pl/temat‑5681764‑slowa‑zdradzajace‑wiejskie‑pochodzenie/?page=3
Google Scholar

https://f.kafeteria.pl/temat‑6760019‑po‑lewo‑po‑prawo‑po‑jakiemu‑wy‑ludzie‑mowicie‑wiesniactwoalbona‑dworzu/?page=2
Google Scholar

https://forum.gazeta.pl/forum/w,210,16473207,16473207,Jakie_bledy_jezykowe_denerwuja_Was_najbardziej_.html
Google Scholar

https://forum.gazeta.pl/forum/w,253,26340824,26340824,regionalizmy_lubelsko_chelmskie.html
Google Scholar