Obrazowość jako cecha stylistyczna szesnastowiecznego pamfletu politycznego Uwagi o Acrostichis własnego wyobrażenia Kniaża Wielkiego Moskiewskiego Walentego Neothebela
Main Article Content
Abstrakt
The main subject of the study is to point out the language and text exponents of picturesqueness as a style feature of historical pamphlet of XVI th. century. The observations were made on the example of the work Acrostichis własnego wyobrażenia Kniaża Wielkiego Moskiewskiego by Walenty Neothebel. One can indicate a few determinants of picturesqueness, they are: discontinuous words structures, proverbs and idioms, comparisons, enumerations and large and extensive description contexts. In general distinguished devices are not imaginative or exquisite, frequently being allied to simple, even colloquial language. In that the analyzed text is clearly vivid and evocative. The applied devices serve pragmatic effectiveness of the work, wich is its most important component. In the analyzed piece of work one can distinguish the features of more than one literary genre, e.g. pamphlet, morality play or dialogue, but the pragmatic aspect leads primarily to critical texts of political subject which are close right to the pamphlet. Furthermore, one can mark that Walenty Neothebel due to negative picture of tsar Ivan the Terrible presented in Acrostichis preserved the negative stereotype of Russians in Polish language and culture.
Pliki do pobrania
Article Details
Bibliografia
Abramowska J., 1998, Moralitet, [w:] Słownik literatury staropolskiej. Średniowiecze – renesans – barok, red. T. Michałowska, przy udziale B. Otwinowskiej, E. Sarnowskiej--Temeriusz, Wrocław, s. 558–562.
Zobacz w Google Scholar
Abramowska J., 2002, O staropolskich enumeracjach, [w:] Dzieło literackie i książka w kulturze. Studia i szkice ofiarowane Profesor Renardzie Ocieczek w czterdziestolecie pracy naukowej i dydaktycznej, red. nauk. I. Opacki, przy współudziale B. Mazurkowej, Katowice, s. 304–311.
Zobacz w Google Scholar
Dziechcińska H., 1976, W krzywym zwierciadle. O karykaturze i pamflecie czasów renesansu, Wrocław.
Zobacz w Google Scholar
Dziechcińska H., 1998, Paszkwil, [w:] Słownik literatury staropolskiej. Średniowiecze – renesans – barok, red. T. Michałowska, przy udziale B. Otwinowskiej, E. Sarnowskiej--Temeriusz, Wrocław, s. 626–628.
Zobacz w Google Scholar
Franczak G., 2016, Wstęp, [w:] W. Neothebel, Acrostichis własnego wyobrażenia Kniaża Wielkiego Moskiewskiego, oprac. G. Franczak, Warszawa, s. 5–67.
Zobacz w Google Scholar
Głowiński M., Kostkiewiczowa T., Okopień-Sławińska A., Sławiński J., 1989, Słownik terminów literackich, Wrocław.
Zobacz w Google Scholar
Grochowski M., 1978, Wprowadzenie do teorii wyliczenia jako zasady budowy tekstu, „Pamiętnik Literacki” LXIX, z. 3, s. 131–147.
Zobacz w Google Scholar
Hernas C., 1998, Barok, Warszawa.
Zobacz w Google Scholar
Janion M., 2006, Niesamowita Słowiańszczyzna. Fantazmaty literatury, Kraków.
Zobacz w Google Scholar
Janowska A., 2007, Polisemia staropolskich czasowników. Źródła, swoistość, konsekwencje, Katowice.
Zobacz w Google Scholar
Krążyńska Z., 2000, Z zagadnień semantyki i składni staropolskich czasowników, [w:] Studia historycznojęzykowe III: Rozwój polskiego systemu językowego, red. K. Rymut i W.R. Rzepka, Kraków, s. 213–219.
Zobacz w Google Scholar
Maliszewski K., 2001, Komunikacja społeczna w kulturze staropolskiej. Studia z dziejów kształtowania się form i treści społecznego przekazu w Rzeczypospolitej szlacheckiej, Toruń.
Zobacz w Google Scholar
Maliszewski K., 2006, W kręgu staropolskich wyobrażeń o świecie, Lublin.
Zobacz w Google Scholar
Niewiara A., 2000, Wyobrażenia o narodach w pamiętnikach i dziennikach z XVI–XIX wieku, Katowice.
Zobacz w Google Scholar
Niewiara A., 2006, Moskwicin – Moskal – Rosjanin w dokumentach prywatnych. Portret, Łódź.
Zobacz w Google Scholar
Pisarkowa K., 1976, O składni „Kazań gnieźnieńskich”: partykuła „ć”, „ci”, [w:] Studia z polskiej składni historycznej I, red. nauk. J. Twardzikowa, Kraków, s. 7–39.
Zobacz w Google Scholar
Rejter A., 2000, Wizerunek Świętej Rodziny w staropolskiej literaturze apokryficznej. Funkcje opisu, [w:] Бiблiя i кyльтypa. Збipник нayкoвих cтaтeй, Випycк I. Вiдпoвiдaльний peдaктop A.Є. Нямцy, Чepнiвцi, s. 132–137.
Zobacz w Google Scholar
Witosz B., 1997, Opis w prozie narracyjnej na tle innych odmian deskrypcji. Zagadnienia struktury tekstu, Katowice.
Zobacz w Google Scholar